Mỗi năm Việt Nam có khoảng 2.000 người mắc ung thư thận
Các chuyên gia gọi ung thư thận là "cái bẫy thầm lặng" bởi ở giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng, khi có biểu hiện thì đã ở giai đoạn tiến triển, di căn. Hút thuốc lá làm tăng 50% nguy cơ mắc ung thư thận.
Theo Globocan (Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế), mỗi năm thế giới ghi nhận trên 430.000 ca ung thư thận mới, trong đó Việt Nam chiếm khoảng 1.700 - 2.000 ca. Tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng toàn cầu, đặc biệt ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Việc phát hiện ngày càng nhiều các ca ung thư thận nhờ vào những tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh. Tuy nhiên, nó cũng phản ánh sự gia tăng của hiện tượng béo phì, hút thuốc và ô nhiễm môi trường.
ThS.BS nội trú Cao Minh Phúc - Khoa Phẫu thuật tiết niệu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong các loại ung thư thận, ung thư biểu mô tế bào thận (RCC) chiếm khoảng 90% các ca ung thư thận. RCC có đặc điểm "âm thầm" khi tiến triển, dễ di căn theo đường máu và thường không gây triệu chứng sớm.
BS Phúc cho biết, ung thư thận thường được mệnh danh là “cái bẫy thầm lặng” vì ở giai đoạn đầu, bệnh ít có triệu chứng rõ ràng. Phần lớn các trường hợp được phát hiện tình cờ qua siêu âm hoặc CT scan bụng khi khám vì những lý do khác. Khi các triệu chứng xuất hiện, bệnh thường đã tiến triển, dù chỉ gặp ở dưới 10% bệnh nhân, bao gồm: đái máu đại thể không đau, đau âm ỉ vùng hông - lưng và sờ thấy khối vùng hạ sườn.
Để không rơi vào "cái bẫy thầm lặng" này, BS Phúc khuyến cáo, mỗi người dân nên đi khám nếu có một trong các dấu hiệu: Đái máu - dù chỉ một lần và không đau; đau lưng một bên âm ỉ kéo dài không rõ nguyên nhân; sụt cân, mệt mỏi, sốt nhẹ kéo dài, thiếu máu không giải thích được.
Đặc biệt, những người trên 50 tuổi, có hút thuốc, tăng huyết áp, hoặc tiền sử gia đình có người mắc ung thư thận nên được siêu âm định kỳ mỗi 6 - 12 tháng.
Hiện nay, khoảng 30-40% bệnh nhân ung thư thận được chẩn đoán ở giai đoạn di căn - một thực tế đáng báo động. Để cải thiện tình trạng này, BS Cao Minh Phúc khuyên cần tăng cường truyền thông và giáo dục sức khỏe cộng đồng; khuyến khích khám sức khỏe định kỳ - siêu âm ổ bụng đơn giản có thể phát hiện sớm; đào tạo bác sĩ tuyến cơ sở nâng cao kỹ năng nghi ngờ và chẩn đoán sớm và ứng dụng công nghệ AI - dữ liệu lớn trong sàng lọc và theo dõi nguy cơ.