Thuốc lá điện tử làm tổn hại nặng nề đến giới trẻ

Còn trẻ đã vỡ mạch máu não vì thuốc lá điện tử

Tại Hội thảo cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá mới và đề xuất biện pháp quản lý các sản phẩm này để bảo vệ sức khoẻ cộng đồng do Bộ Y tế tổ chức ngày 22/3, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Nicotin thực sự là chất độc và gây nghiện, thậm chí các nước cấm dùng nicotin làm thuốc trừ sâu, gây độc lên các bộ phận trên cơ thể. Vậy tại sao đưa nicotin vào thuốc lá điện tử với nồng độ cao? Bởi ước tính cứ 1 người bỏ được thuốc lá khi dùng Vape thì có thêm 80 trẻ vị thành niên nghiện nicotin. Ngoài ra, trong thuốc lá điện tử còn nhiều chất gây hại khác, chất gây ung thư, tổn thương não, ảnh hưởng hô hấp… gây tổn thương với các bệnh lý như ở người gia.

"Với cơ chế của thuốc lá điện tử, việc sử dụng thường xuyên sẽ khiến người trẻ mang các bệnh lý như một người già, gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể", BS Nguyên nói. Ở nhiều nước đã cấm thuốc lá điện tử có chứa hương liệu, gần nhất là Trung Quốc và các nước ở châu Âu. "Mỹ là quốc gia đang chịu gánh nặng với số lượng bệnh nhân tổn thương phổi và tử vong vì căn bệnh này do thuốc lá điện tử có chứa chất evali, tương tự ở Thái Lan, Trung Quốc…

Tại Việt Nam, qua kiểm tra trên người dùng thuốc lá điện tử, chụp phổi cho thấy rõ tổn thương phổi cấp. 25 85% các ca để lại xơ phổi mức độ khác nhau, rối loạn khuếch tán kéo dài tới ít nhất 2 tháng sau ra viện, tổn thương phổi mạn tính… Tác hại không kém thuốc lá thông thường, thậm chí còn gây viêm phế quản phổi mạn, còn gây giảm khả năng đề kháng của đường hô hấp với vi trùng, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, tác động đến tâm thần kinh, tổn thương não nặng hơn cả với đột quỵ ở người cao tuổi…

Dẫn chứng điều này, BS Nguyên cho biết, tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận nữ bệnh nhân 20 tuổi với tổn thương đa tạng, hôn mê, co giật, tổn thương tim, sốc, suy thận. Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc thuốc lá điện tử có chứa ma túy tổng hợp. Có bệnh nhân vào cấp cứu tổn thương cả 2 bên não, nặng hơn rất nhiều so với đột quỵ ở người cao tuổi. Có bệnh nhân chỉ 26 tuổi đã vỡ mạch máu não, như người đột quỵ. Hoặc có trường hợp dùng thuốc lá điện tử khi vào viện dù nhìn bề ngoài bình thường nhưng kiểm tra có dấu hiệu bệnh lý động kinh, giảm trí nhớ, mất ngủ… nếu không điều trị, theo dõi thì nguy cơ tử vong sớm. BS Nguyên còn cảnh báo, thuốc lá điện tử là môi trường chứa chấp chính của các loại ma tuý tổng hợp. Việc đưa các loại ma túy, cần sa vào trong thuốc lá điện tử bán cho người sử dụng khiến nguy cơ dùng ma túy gấp 3,5 lần so với không hút thuốc lá điện tử… "Nếu tiếp tục "thả" thuốc lá điện tử thì không thể lường hết hậu quả do sản phẩm này mang lại về cả sức khỏe và kinh tế... Chúng ta cần có chính sách quản lý phù hợp, cần cấm lưu hành thuốc lá điện tử", BS Nguyên đề nghị.

Ngăn chặn quảng cáo thuốc lá điện tử

Theo ThS.BS Nguyễn Thị An, Giám đốc tổ chức Health Bigde Việt Nam, thuốc lá điện tử núp bóng dưới nhiều hình thức khác nhau như thỏi son, hộp sữa, cây kem và nhiều hương vị không để lại mùi hôi như thuốc lá truyền thống. Giá thuốc lá điện tử đa dạng, từ 17 nghìn đồng và nhiều chương trình khuyến mại "mua 1 tặng 1", mua 2 tặng 2", chương trình khuyến mại dùng thử và tặng sản phẩm… khiến giới trẻ dễ tiếp cận với sản phẩm này và cha mẹ không thể kiểm soát do núp bóng là lọ thuốc trị mụn, mỹ phẩm… Bà An cho biết, thuốc lá điện tử được bán trên các sàn điện tử với các quảng cáo núp bóng "mỹ phẩm", "bàn chải điện"… hoặc bán trực tiếp tại các shop Vape trên nhiều con phố.

ThS.BS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết thêm, một khảo sát mua thuốc lá điện tử trong 1 tháng qua cho thấy, có hơn 60% nói rằng được người khác cho, các bạn bè chia sẻ dùng chung nhau; hơn 20% mua trên mạng và 2% mua chính từ bạn của mình.

Theo ThS Đinh Thị Thu Thuỷ, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), thuốc lá điện tử, thuốc lá mới diễn ra phổ biến, tăng nhanh ở mức đáng báo động, có trong cả giới trẻ, trẻ em gái. Nhà nước có nhiều biện pháp quản lý, xử lý hành vi buôn lậu nhưng thực tế tình trạng này vẫn đang diễn ra. Ngành công nghiệp thuốc lá đang tuyên truyền coi là tốt hơn sức khoẻ so với thuốc lá điếu. Trong khi cơ chế vận hành, tác hại với sức khoẻ của thuốc lá thế hệ mới không thật sự tốt hơn so với thuốc lá truyền thống. Việc cho phép sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới sẽ đi ngược lại với cam kết của Việt Nam khi tham gia Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá, mục tiêu của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030 và các kế hoạch, chiến lược về nâng cao sức khỏe tại Việt Nam. Bộ Y tế đề xuất Nhà nước cần phải có chế tài cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá mới: Phù hợp xu hướng trên thế giới đối với phần lớn các quốc gia trong nhóm thu nhập thấp và trung bình, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam.